DİLEK TUNA MEMİŞOĞLU

Her gün Ankara Tren Garı’ndan bir Doğu Ekspresi düdüğünü çalıp, yolcularını alıp, Kars’a doğru yola çıkıyor… Yılın 365 günü bu sefer yapılıyor… Biletleri Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nın internet bilet satış sitesinden alabiliyorsunuz. Yalnız pusetli veya yataklı yolculuk için bir hayli takip ve uğraş gerekiyor. Çoğu kişi bilet bulamamaktan şikayetçi. Normal tren koltuklarında seyahat edecekseniz, biraz yorucu olsa da bilet bulunabiliyor. Geçtiğimiz ay, Doğu Ekspresi’nde Kars’a doğru ilerleyen trende ben de pusetli kompartımanda yolculuk yaptım. Uzun zamandır bu hayalin peşindeydim. Kızım takip edip bilet bulmasa bu güzel yolculuğu yaşayamayacaktım.

Seyahatimiz güzel başlamıştı. Tren oldukça sakindi. Bir akşam vakti, Ankara’dan bindiğimiz Doğu Ekspresi’nin özellikle yataklı vagonlarının yarısının bile dolmadığı dikkatimizi çekti. Bazı firmalar biletleri topluca alıp, sonra da iptal edince trenin bu denli az yolcuyla Kars’a hareket ettiğini öğrendik. Oysa ki ne çok insan bu 26 saatlik yolculuk için yataklı kompartıman biletlerine ulaşmak için uğraşıyor… Daha trene adım atar atmaz bu bilgiyi almak doğrusu beni üzmüştü. Dilerim bu konuya bir çözüm bulunur… Doğu Ekspresi’yle Yolculuk Çok Keyifli Yolculuk sırasında geçtiğim yerleri keyifle izledim. Unutmamak için notlar aldım ki paylaşayım. Belki gitmek isteyenlere yol gösterir. Bizim bindiğimiz tren, normal Doğu Ekspresi… Bir de “turistik” olanı var. O biraz pahalı ama bazı şehirlerde durup gezmenize fırsat veriyor. Rehberlik, konaklama, yeme -içme gibi konularda imkân sağlayan bir tur programı içeriyor.

Bizim normal Doğu Ekspresi yolculuğumuzda, trenimiz Kars’a kadar kısa aralıklarla durarak yoluna devam ediyor. Yolculuk yaklaşık 26 saat sürüyor. Yolculuk Boyunca Durduğumuz Yerler Kırıkkale 3 dakika Kayseri 10 dakka Sivas 10 dakika Divriği 15 Erzincan 10 dakika Erzurum 10 dakika Sarıkamış 3 dakika Son durağımız Kars… Dilerseniz Kars’a varıp, bir kahvaltı yapıp, aynı gün Doğu Ekspresi’yle Ankara’ya doğru yola çıkabilirsiniz. Dilerseniz gelmişken Kars ilinin tarihi ve doğal güzelliklerini gezip daha sonra dönebilirsiniz. Trenle değil de Kars merkeze yakın Kars Harakani Havaalanı’ndan da uçakla dönmeniz mümkün… Kars’ta görülecek yerleri gezdirecek günübirlik turlar var, katılıp gezebilirsiniz… Doğu Ekspresi Yolculuğunda Yanınıza Neler Alabilirsiniz? Tren yolculuğunda yanıma aldıklarımın küçük bir listesini yaptım, belki gitmek isteyenlere de faydası olur. Her vagonun iki ucunda bir alafranga, bir alaturka tuvalet bulunuyor. Tuvaletler yolculuğun başlarındada temiz olsa da sonlara doğru biraz kirlenebiliyor. Sabun, tuvalet kâğıdı ve havlu var. Yine de hijyen açısından ve bitme ihtimaline karşı yanınıza bu temel malzemeleri alabilirsiniz. Islak mendil ve kolonya zaten olmazsa olmaz. Kompartıman ısısını içeriden ayarlayabiliyorsunuz. Alan küçük olduğu için zaten oldukça sıcak. Yanınıza ince giyecekler de alın, lâzım oluyor. Uzun yolculuk olduğu için ayakkabıları çıkarmak gerekiyor. Bavulda yer tutmayan ince terlikler çok işe yarıyor. Giysinin yanında yastık ve nevresimler trenden veriliyor. Çok titizseniz nevresiminizi yanınızda getirmenizde yarar var, “yük olmaz” derseniz tabii…

Trende tek priz var. Telefon şarjı için uzatma kablo almakta yarar var. Bizim kompartımanın prizi bozuk çıktı, taşınmak zorunda kaldık, bu nedenle daha girerken kontrol etmek en iyisi galiba. Bu prizler elektrikli aletleri taşımıyor, sigortayı attırıyormuş. Kompartımanlar genelde temiz ama ben çamaşır sulu bir bezi yanımda getirmiştim, silinebilecek her yeri şöyle bir elden geçirdim. Yiyeceklere gelince; trenin yemekli vagonunda içecek, abur cubur, tost, çorba bulabilirsiniz. Yine de seçenekler sınırlı. “Daha ekonomik olsun” derseniz, suyunuzu, meyvenizi, kahvaltılıklarınızı, paket çay, kahve ve hazır çorbanızı yanınıza alabilirsiniz, Sıcak su çok lazım oluyor, biz yanımıza termosta sıcak su aldık. Çayınızı, kahvenizi kolayca yapıyorsunuz.

Erzurum’a varmadan Cağ Kebabı yemek isteyenlerin listesini alıyorlar. Tren Erzurum durağında durunca sıcak yemeğiniz kompartımanınıza geliyor. Dilerseniz siz de istediğiniz bir lokantayla bir saat önceden irtibata geçebilir, trenin mola vereceği gara getirmelerini sağlayabilirsiniz. Elbette herkesin yolculukta yanına aldığı şeyler başka başkadır. Ben sadece küçük hatırlatmalar yapıyorum…

Kompartımanı Süslemeden Olmazdı Yolculuk, dört kişilik, dört yataklı bir tren kompartımanında geçiyor. Koltuklar yatağa dönüşüyor, üstte de iki yatak açılabiliyor. Yaklaşık 26 saati geçireceği bu minik alanı insan biraz süslemek istiyor. Evden ilk koyduğum şey yavruların fotoğraflarının olduğu çerçeve, çünkü hepsi ayrı yerlerde, hiç olmazsa bu şekilde yanımızda olsunlar istedim. Peri ışıkları sonra… Evde de bazı akşamlar kitabıma eşlik ediyor bu ışıklar… Trene de getirdim, pencereye bantladık.

Çiçekler, küçük bir vazo, mumlar, minik nostaljik radyom, kedi, fil figürlerim, kitaplar, kalemler, defterim… Bunlar en sevdiklerimden… Bana iyi geliyor, her yolculuğumda birkaçını taşıyorum. Trenin masası küçük ama hepsini aldı. Yerleştirme işi bitince geriye, müthiş yol manzarasını evimdeymişim gibi izleyip, düşler kurmak kaldı… Yol Boyu Dağlar, Ovalar Yanı başınızda Akan Yemyeşil Bir Nehir Trenimiz gece boyu doğuya doğru yol aldı. Dağların içine oyulmuş tünellerden geçti. Issız ovalardan, yollardan… Penceremden dağ köylerinin ışıklarını izledim. Yıldızlı göğü… Ay eşlik etti tren tekerlerinin tıkırtıyla dönen hızına… Sabah günle uyandım, ağaçlar gördüm yollarda. Kimi dizi dizi kavaklar, kimi bir başına dağları bekleyen ağaçlar… Üstü güneş değen dağlar, canım dağlar… Ve bizimle gelen nehir. Canım Fırat, ah ne güzelsin. Temiz, coşkun… Gözümü alamıyorum senden. Bu yolculuk sadece senin dağlar arasından akışını izlemek için bile değer. Biz insanların tüm hoyratlığına karşı hâlâ temiz ve berraksın. Ruhuma iyi geldin Mezopotamya’nın altın nehri…

Kars’ta Yılın İlk Karını Görmek Doğu Ekspresi ile yolculuğun son durağı Kars Tren İstasyonu… Bir akşam serinliği ve yerdeki bembeyaz karlar karşılıyor bizi. Sıcakkanlı insanlarla selamlaşıyoruz… Bir günlük tren yolculuğunun tatlı yorgunluğu üstümüzde. Kars ilini gezmeden önce biraz dinleniyoruz. Bir sonraki bölümde sizleri Kars sokaklarında dolaştırıp, Çıldır Gölü’ne, Ani Harabeleri’ne götürmek istiyorum. O vakte kadar sağlıkla kalınız. Belki önümüzdeki günlerde sizler de böyle bir gezinin içinde bulursunuz kendinizi kim bilir…

A DAY ON THE EASTERN EXPRESS

EVERY DAY, AN EASTERN EXPRESS BLOWS ITS WHISTLE FROM ANKARA TRAIN STATION, PICKS UP ITS PASSENGERS AND SETS OFF FOR KARS…

It sets off from Ankara 365 days a year… You can buy your tickets from the Turkish Republic State Railways website. A lot of follow-up and effort is required for finding the tickets for the journey with a stroller or a bed. Many people complain about not being able to find them. If you are going to travel in normal train seats, tickets can be found even if it is a bit tiring. Last month, I also traveled in the stroller compartment on the train heading towards Kars on the Eastern Express. I’ve been chasing this dream for a long time. If my daughter had not searched and found tickets, I would not have been able to experience this beautiful journey.

Our trip had started well. The train was quite calm. One evening, we noticed that the sleeping vagons of the Eastern Express, which we boarded from Ankara, were not even half full. We learned that the train departed for Kars with so few passengers when some companies bought the tickets collectively and then canceled them. However, how many people are struggling to reach the sleeping compartment tickets for this 26-hour journey… As soon as I stepped on the train, I was sad to receive this information. I hope there is a solution to this issue… Traveling with the Eastern Express is Very Pleasant I enjoyed watching the places I passed during the trip. I took notes so I wouldn’t forget, so I could share. Maybe it will guide those who want to go. The train we took is the regular Eastern Express… There is also a “touristy” one. It is a bit expensive, but it gives you the opportunity to stop and tour in some cities. It includes a tour program that provides opportunities for guidance, accommodation, eating and drinking.

On our regular Eastern Express journey, our train continues on its way, stopping at short intervals until Kars. The journey takes about 26 hours. Places We Stopped During the Journey Kirikkale 3 minutes Kayseri 10 minutes Sivas 10 minutes Divrigi 15 Erzincan 10 minutes Erzurum 10 minutes Sarikamis 3 minutes Our last stop is Kars… If you wish, you can arrive in Kars, have a breakfast and set off for Ankara on the same day with the Eastern Express. If you wish, you can visit the historical and natural beauties of Kars and return later. It is possible to return from Kars Harakani Airport, which is close to the center of Kars, not by train, but also by plane… There are daily tours to see the places to see in Kars, you can join and visit…

What Can You Take With You On The Eastern Express Journey? I made a small list of what I took with me on the train journey, maybe it will be useful for those who want to go. There is a European and Turkish style toilet at both ends of each wagon. Although the toilets are clean at the beginning of the journey, they can get a little dirty towards the end. There is soap, toilet paper and towels. However, in terms of hygiene and in case of running out, you can take these basic materials with you. Wet wipes and cologne are a must. You can adjust the compartment temperature from inside. Since the area is small, it is already quite warm. Take thin clothes with you, they are necessary. It is necessary to take off the shoes as it is a long trip. Thin slippers that do not take up space in the suitcase work very well. Along with the clothes, pillows and bed linen are given from the train. If you are very meticulous, it would be useful to bring your duvet cover with you, if you say “it won’t be a burden”… There is only one outlet in the vagon. It is useful to buy an extension cable for phone charging. The plug in our compartment was broken, we had to move, so it’s probably best to check as we enter. These sockets do not support electrical appliances, “They blow the fuse” so did they say. The compartments are generally clean, but I brought a washcloth with me, and I cleaned everything that could be wiped clean.

AS FOR THE FOOD; YOU CAN FIND DRINKS, SNACKS, TOAST AND SOUP IN THE DINING CAR OF THE TRAIN. STILL, THE OPTIONS ARE LIMITED. IF YOU SAY “IT WILL BE MORE ECONOMICAL”, YOU CAN TAKE YOUR WATER, FRUIT, BREAKFAST ITEMS, PACKET TEA, COFFEE AND INSTANT SOUP WITH YOU, Hot water is very needed, we took hot water in a thermos with us. You can easily make your tea and coffee.

Before arriving in Erzurum, they get the list of those who want to eat Cağ Kebab. When the train stops at Erzurum stop, your hot meal comes to your compartment. If you wish, you can contact a restaurant one hour in advance and have them bring it to the station where the train will stop. Of course, the things that everyone takes with them on the trip are different. I’m just making little reminders… It Couldn’t Have Been Without Decorating Your Compartment The journey takes place in a four-person, four-bed train compartment. The seats turn into beds, and two beds can be opened on the top. People want to decorate this tiny space where they will spend about 26 hours. The first thing I put out of the house is the frame with the photos of the puppies, because they are all in separate places, at least that way I wanted them to be with us. Fairy lights too… These lights accompany my book some evenings at home… I brought it on the train, we taped it to the window. Flowers, a small vase, candles, my little nostalgic radio, my cat, elephant figures, books, pens, my notebook… These are some of my favourites… It feels good to me, I carry a few on every trip. The train’s table is small, but it took it all. When the installation work is finished, all that remains is to watch the magnificent road view as if I were at home and dream… Along the Road Mountains, Plains A Green River Flowing Near You Our train traveled east all night. It passed through tunnels carved into the mountains. From desolate plains and roads… I watched the lights of mountain villages from my window. Starry sky… The moon accompanied the rattling sound of the train wheels… I woke up in the morning with the sun, I saw trees on the roads. Some are poplars in rows, some trees waiting for the mountains alone…

Mountains with the sun on them, my dear mountains… And the river that comes with us. My dear Firat, oh how beautiful you are. Clean, exuberant… I can’t take my eyes off you. This trip is worth it just to watch your flow through the mountains. Against all the rudeness of us humans, you are still clean and clear. Welcome to my soul, the golden river of Mesopotamia… Seeing the First Snow of the Year in Kars Kars Train Station, the last stop of the journey with the Eastern Express… The coolness of an evening and the white snow on the ground welcomes us. We greet warm-blooded people… The sweet tiredness of a one-day train journey is upon us. Before visiting Kars province, we take a rest. In the next chapter, I want to take you around the streets of Kars and take you to Lake Çıldır and Ani Ruins. Until then, stay healthy. Maybe you will find yourself in such a trip in the coming days, who knows…